Rekrutacja pracowników stanowi jeden z fundamentalnych narzędzi zarządzania zasobami ludzkimi. Zarówno małe przedsiębiorstwa, jak i wielkie koncerny, niejednokrotnie stają przed koniecznością nie tylko zwalniania pracowników czy redukcji etatów, ale przede wszystkim – pozyskania nowych kandydatów do pracy. Podstawową kwestią, którą rozważają, jest pytanie, czy skorzystać z rekrutacji wewnętrznej, czy z zewnętrznej. Niektóre organizacje chętniej wybierają kandydata spośród osób już zatrudnionych, inne zaś wolą osobę nową, pozyskaną z zewnątrz. Przed podjęciem decyzji, warto poznać wady i zalety obu rozwiązań, gdyż od właściwego wyboru formy rekrutacji zależy powodzenie całego procesu. A jest to szczególnie ważne dzisiaj, w dobie niskiego bezrobocia i zwiększonej fluktuacji kadr.
Plusy i minusy rekrutacji wewnętrznej
Podczas szukania odpowiedniego pracownika wewnątrz organizacji możemy skorzystać z rekrutacji wewnętrznej otwartej, która polega na jawnych poszukiwaniach, to znaczy umieszczeniu informacji o wakacie w newsletterach, ulotkach zakładowych, na tablicy ogłoszeń. Tym sposobem dajemy każdemu z pracowników szansę na zgłoszenie swojej aplikacji. Zaletą metody jest fakt, że osoby zatrudnione mają namacalny dowód, iż w firmie rzeczywiście mają możliwość awansować oraz rozwijać się. Co więcej, sam pracodawca również może czerpać z awansu swojego pracownika, ponieważ ma wówczas pewność, że nie będzie tracił cennego czasu na wdrażanie nowej osoby na dane stanowisko oraz zapoznanie jej ze specyfiką pracy w przedsiębiorstwie. Niekiedy możemy się również spotkać z rekrutacją wewnętrzną zamkniętą, która nie dociera do wszystkich zatrudnionych. W takim przypadku to pracodawca selekcjonuje najlepszego kandydata wśród pracowników, a odpowiedniej osobie proponuje awans czy przeniesienie. Zaletą opisywanej metody jest skrócenie czasu potrzebnego na zrekrutowanie kogoś z zewnątrz.
Korzyści wynikające z tego typu rekrutacji dotyczą zarówno kwestii finansowych, jak i organizacyjnych. Pozyskanie pracowników na nowe stanowiska wewnątrz organizacji może okazać się tańsze, niż rekrutacja zewnętrzna. Jest to również korzystna metoda, aby skrócić cały proces doboru. Osoby, już pracujące znacznie szybciej zaadaptują się w nowych warunkach oraz przystosują do nowych funkcji. Rekrutacja wewnętrzna buduje także morale wśród pracowników: dostają sygnał, że są dla firmy wartościowi, że pracodawca docenia ich kompetencje i stawia na ich rozwój.
Istnieje jednak również kilka minusów rekrutacji wewnętrznej. Jednym z nich może się okazać niezdrowa rywalizacja między podwładnymi, która nagle wybuchnie po ogłoszeniu oferty i z pewnością zepsuje atmosferę na jakiś czas. Zatrudnienie osoby z wewnątrz może oznaczać w pewien sposób podcięcie sobie skrzydeł poprzez brak nowego spojrzenia osoby, która przyszła z zewnątrz. I wreszcie wspomnieć należy chyba o najtrudniejszym przypadku – gdy osoba staje się przełożonym swoich dawnych kolegów. Niekiedy trudno odnaleźć się pracownikom w takiej sytuacji, która może powodować konflikty wynikające z poczucia niesprawiedliwości, zazdrości lub nieumiejętności pogodzenia ról szefa i kolegi z pracy.
Kolejną wadą takiej formy rekrutacji może być ograniczony jest potencjał nowych kreatywnych myśli, które wnosi świeży potencjał ludzki. Ma to szczególne znaczenie przy uruchamianiu nowych działalności, czy branż. Pojawia się również konieczność obsadzenia stanowiska, które opuściła awansująca osoba. Mamy też do czynienia z ograniczoną liczbą kandydatów na dane stanowisko. Może to spowodować zmniejszenie wymagań, co do kwalifikacji i umiejętności danego kandydata. Dla wielu firm zatrudnienie osoby z własnej kadry to tanie i wygodne rozwiązanie. Niemniej jednak rynek bardzo szybko może zweryfikować sensowność takiego wyboru.
Rekrutacja zewnętrzna – za i przeciw
Najczęściej stosowane formy rekrutacji zewnętrznej to publikowanie ogłoszeń rekrutacyjnych, promocja marki i udział pracodawcy w targach pracy, a także oparcie się o rekomendację. Wybór konkretnego działania jest uwarunkowany sytuacją na rynku pracy, specyfiką firmy oraz stanowisk, na które prowadzony jest nabór.
Pozyskując kandydata z zewnątrz możemy liczyć na wiele korzyści z tego płynących. Dzięki temu możemy sięgnąć po specjalistów z dużo większym doświadczeniem niż nasi obecni pracownicy. Pozwalamy także na wejście „świeżych” talentów z zewnątrz, które mogą wnieść wiele dobrego do naszej organizacji. Jest to też sygnał dla pracowników i dla świata, że firma jest otwarta na rozwój i nie boi się nowych wyzwań.
Coraz bardziej popularne jest także zlecanie rekrutacji zewnętrznej agencji rekrutacyjnej. Pozytywne aspekty korzystania z tego typu usług nietrudno wyliczyć. Doradcy personalni pomogą przede wszystkim w stworzeniu profilu idealnego kandydata, tak, by rzeczywiście był on dopasowany do potrzeb firmy. Z barków pracodawcy, czy wewnętrznych działów HR, zostaje zatem zdjęty dodatkowy obowiązek, jakim jest poświęcanie czasu na poszukiwanie kandydatów.
Najważniejszą przewagą profesjonalnych rekruterów w agencjach jest doskonała znajomość rynku pracy, zarówno na poziomie poszczególnych branż, jak i oczekiwań kandydatów.
Decydując się na rekrutację zewnętrzną, należy jednak pamiętać o ryzyku wystąpienia niezadowolenia i konfliktów wśród pracowników firmy spowodowane awansowaniem osoby z zewnątrz i nie wzięciem pod uwagę oczekiwań zatrudnionych pracowników. Mogą również pojawić się problemy z przystosowaniem się nowej osoby do funkcjonowania w nowych warunkach lub brak akceptacji nowego członka zespołu, co prowadzić może do zmniejszenia wydajności pracy całej grupy.
Na co się zdecydować?
Nie istnieje jednoznaczna odpowiedź na pytanie, która forma rekrutacji jest lepsza. Przede wszystkim powinna ona zostać dostosowana do profilu przedsiębiorstwa, charakteru stanowiska i innych czynników, które należy uwzględnić, aby znaleźć idealnego kandydata. Jeszcze przed podjęciem decyzji o tym, w jaki sposób dotrzemy do przyszłego pracownika, warto zapoznać się z nowoczesnymi narzędziami efektywnej rekrutacji. Pomogą one w przeprowadzeniu skutecznego procesu rekrutacyjnego, czyli takiego, który pozwala wyłonić najlepszego na dane stanowisko pracownika.